Ken je dat gevoel van onrust als je door social media scrolt en ziet dat anderen op reis zijn, feesten of spannende nieuwe dingen doen? Die knagende twijfel of je wel het juiste kiest of dat je niets mist: waarschijnlijk hebben we allemaal wel eens last van FOMO (Fear of Missing Out). Fomo is een sociale angst om iets te missen dat anderen wél hebben of wél aan het doen zijn en jij niet. In onze hyper verbonden wereld wordt fomo steeds sterker, maar er is een krachtig tegengif: JOMO, the joy of missing out!
Bij Stilte.nl geloven we dat echte voldoening niet komt van méér doen, maar van bewustere keuzes maken. In dit artikel duiken we in het verschil tussen fomo en jomo en geven we je praktische tips om meer rust en ´joy´ te vinden door juist niet overal bij te zijn en bewust voor jezelf te kiezen.
Fomo: de angst om buiten gesloten te worden
Fomo is niet zomaar een trendy term; het is een psychologisch fenomeen. Het gevoel dat je iets misloopt kan stress en angst veroorzaken, vooral als je denkt dat anderen leukere of succesvollere levens leiden. Dit wordt versterkt door social media, waar we constant geconfronteerd worden met alleen de hoogtepunten van anderen.
Fomo kan zich uiten in:
- Het obsessief checken van je telefoon om niets te missen;
- Moeite hebben met nee zeggen uit angst er niet bij te horen;
- Een constant gevoel van onrust of ontevredenheid.
De realiteit is niemand kan overal bij zijn. Belangrijker nog: als je ergens niet bij bent, mis je vaak niets essentieels. Het zijn je hersenen die je laten denken dat dat wel zo is.
Hoe je hersenen je fomo geven
Fomo voelt soms als een instinctieve reactie alsof je echt iets belangrijks mist. Dit komt omdat je hersenen zijn geëvolueerd om je sociale positie en verbindingen nauwlettend in de gaten te houden. In de oertijd was uitsluiting uit een groep letterlijk gevaarlijk: het kon je overlevingskansen verkleinen. Onze hersenen zijn daarom nog steeds hypergevoelig voor sociale informatie en mogelijke uitsluiting.
Wanneer je door social media scrolt en ziet dat anderen samen iets leuks doen zonder jou, activeert dit het sociaal detectiesysteem in je hersenen. Dit systeem waarbij onder andere de amygdala (je angstcentrum) en de prefrontale cortex (je beoordelingsvermogen) betrokken zijn kan een stressreactie veroorzaken. Je lichaam maakt cortisol (het stresshormoon) aan en je krijgt de drang om ´in te halen´ wat je mist, waardoor je vaker op je telefoon kijkt of moeite hebt met ´nee´ zeggen tegen sociale activiteiten.
Daarnaast speelt dopamine (het ´beloningshormoon´) een grote rol. Wanneer je een uitnodiging ontvangt of betrokken wordt in sociale interactie, krijg je een kleine dopamineboost: je hersenen zien dit als een beloning. Als je het gevoel hebt dat je wordt buitengesloten, blijft die beloning uit en ontstaat er een gevoel van onrust. Hierdoor kun je fomo ervaren als een vorm van sociale pijn, waardoor je de neiging hebt om constant te checken of je nog mee mag doen.
Het goede nieuws? Je kunt deze hersenreacties beïnvloeden. Door bewust te worden van deze mechanismen en meer jomo te omarmen, kun je je hersenen trainen om rust te vinden in het missen van sociale activiteiten. Meditatie helpt hierbij enorm, omdat het je prefrontale cortex versterkt en je helpt minder reactief te zijn op sociale prikkels. Door regelmatig stil te zijn en de angst om iets te missen simpelweg te observeren, zonder erin mee te gaan, kun je leren om meer tevreden te zijn in het hier en nu.
Jomo: de kunst van het kiezen voor jezelf
Jomo is het bewust kiezen voor datgene waar jij behoefte aan hebt: je omarmt jouw keuze voor rust en eenvoud. Je voelt je niet overweldigd door alles wat je zou kunnen doen, maar je geniet juist van datgene waar je wél voor kiest. Het is de ´joy´ van een avond zonder schermen, van bewust vertragen en van tijd besteden aan wat echt goed voelt voor jou, zonder de druk te voelen om méér of iets anders te moeten doen.
Wanneer je jomo omarmt, ervaar je:
- Meer rust en voldoening;
- Diepere verbinding met jezelf en de mensen om je heen;
- Minder stress en fomo over wat anderen doen;
Hoe je meer jomo in je leven brengt
1. Begin met bewustzijn
Merk op wanneer fomo je triggert. Voel je stress als je op Instagram scrolt? Twijfel je aan je keuzes door wat anderen doen? Zodra je deze patronen herkent, kun je ze doorbreken.
2. Oefen dankbaarheid
Schrijf dagelijks drie dingen op waar je blij mee bent. Dit helpt je focussen op wat je hebt, in plaats van op wat je mist.
3. Creëer digitale grenzen
Social media en eindeloze notificaties voeden je fomo. Probeer:
- Op bepaalde tijden op de dag offline te zijn;
- Een social media detox van een dag of een weekend;
- Je telefoon in een andere kamer te laten tijdens momenten van ontspanning.
4. Mediteer op aanwezigheid
Meditatie helpt je bewust in het moment te zijn en tevredenheid te vinden in het nu. Probeer deze korte oefening:
Ga zitten op een rustige plek, sluit je ogen.
Adem diep in en uit, voel je lichaam ontspannen.
Herhaal in gedachten: ´ik ben precies waar ik moet zijn´.
Merk op hoe je je voelt zonder iets te willen veranderen.
5. Omarm stilte en tijd voor jezelf alleen
Niet elk vrij moment hoeft gevuld te worden. Durf een middag zonder plannen te hebben en ontdek hoe bevrijdend dat kan zijn. Wandel, lees of geniet van een kop thee en doe alleen dat, dus zonder enige afleiding.
6. Maak bewuste keuzes
Niet alles is het waard om ´ja´ tegen te zeggen. Vraag jezelf af: ´wil ik dit echt of voelt het als een verplichting?´. Leer ´nee´ te zeggen zonder daar schuldgevoel over te ervaren.
Jomo als levensstijl
Jomo is geen excuus om jezelf volledig af te sluiten van de buitenwereld. Het gaat om bewust kiezen voor wat je doet en daar met volle aandacht van genieten. Door meer stilte en meditatie in je leven toe te laten, kun je dieper verbonden raken met jezelf en leren dat je niets mist omdat je al compleet bent in het moment.
Wil je meer rust en bewustwording in je leven? Ontdek onze meditaties en retraites en ervaar hoe waardevol het is om af en toe even ´uit te loggen´ en in het hier en nu te zijn.
