Problemen oplossen: zo ga je om met stress en onzekerheid

Problemen horen bij het leven. Soms zijn het kleine obstakels die je snel kunt oplossen, andere keren lijken ze als een berg voor je op te doemen. Ze kunnen stress en onzekerheid veroorzaken, vooral als je geen duidelijke oplossing ziet. Toch kun je leren om op een gezonde en constructieve manier met problemen om te gaan. In dit artikel ontdek je effectieve strategieën om met problemen om te gaan, ze eventueel op te lossen en stress en onzekerheid te verminderen.

1. Accepteer dat problemen erbij horen

Veel stress ontstaat doordat we ons verzetten tegen wat er gebeurt. We willen dat dingen anders zijn dan ze zijn en schieten meteen in de oplos-modus wanneer een probleem zich aandient. De crux  ligt niet zozeer in problemen oplossen, maar in het accepteren dat problemen erbij horen. Hoe sneller je accepteert dat problemen een natuurlijk onderdeel van het leven zijn, hoe makkelijker het wordt ermee om te gaan of om ze op te lossen.

Mijn meditatieleraar hamert er tijdens stilte-retraites altijd op: leer omarmen wat er is - "as it is" . Focus je niet op hoe jij zou willen dat iets zou zijn, maar omarm hetgeen er is. Door meditatie te beoefenen ervaar je dat, hoe meer je vecht tegen problemen, hoe meer weerstand en stress je voor jezelf creëert. Accepteren wat er is, betekent niet dat je passief wordt, maar dat je je energie richt op oplossingen in plaats van op frustratie.

2. Breng rust in je hoofd

Wanneer je geconfronteerd wordt met een probleem, schiet je brein al snel in de overdrive. Gedachten gaan in cirkels, emoties lopen op en stress neemt toe. Het is daarom belangrijk om eerst rust te creëren en niet meteen in het standje ´hup, problemen oplossen´ schiet. Vanuit deze staat van zijn, zorgt het er juist vaak voor dat de actie die je onderneemt niet de juiste is.  Hoe zorg je ervoor dat je eerst die rust creëert?

• Ademhalingsoefeningen: dit helpt je om je zenuwstelsel te kalmeren.
• Meditatie: dit geeft je de rust en de ruimte om afstand te nemen van je gedachten.
• Een wandeling in de natuur kan je helpen om het probleem in perspectief te zien.

Wanneer je kalm bent, kun je helderder nadenken en betere beslissingen nemen.

3. Zie onzekerheid als een kans

Veel problemen gaan gepaard met onzekerheid. Je weet niet precies wat er gaat gebeuren, en dat kan angst oproepen. Dat er onzekerheid bij je bestaat, betekent ook dat er ruimte is voor nieuwe mogelijkheden.

Probeer je mindset te verschuiven: in plaats van onzekerheid als iets bedreigends te zien, kun je het benaderen als een open veld waarin nog van alles mogelijk is. Wat als er juist een kans ontstaat die je eerder niet hebt gezien? Door je aandacht niet alleen op de worst-case scenario te richten, maar ook op de mogelijkheden, wordt onzekerheid minder verlammend.

4. Problemen oplossen door ze op te breken in kleine stappen

Als een probleem te groot of overweldigend voelt, helpt het om het op te splitsen in kleinere, behapbare stukken.

• Wat is de kern van het probleem?
• Welke eerste stap kun je zetten?
• Kun je hulp inschakelen van iemand die hier ervaring mee heeft?

 Door een probleem kleiner te maken, voelt het minder zwaar en kun je in beweging komen. Soms lijkt iets gigantisch, terwijl het eigenlijk bestaat uit meerdere kleinere uitdagingen die je stap voor stap kunt aanpakken.

5. Schrijf je gedachten op

Wanneer je hoofd vol zit met zorgen, helpt het om je gedachten op papier te zetten. Dit voorkomt dat je in een stresskramp schiet en niet meer helder kunt denken.

• Maak een lijst van je zorgen en kijk welke realistisch zijn en welke gebaseerd zijn op angst en dus niet realistisch zijn.
• Schrijf op waar je wél controle over hebt en waarover niet.
• Noteer mogelijke oplossingen, hoe klein ook.

Door alles op een rijtje te zetten, krijg je meer inzicht en overzicht. Misschien valt het allemaal wel mee en is er een simpele manier om het probleem op te lossen.

6. Zorg goed voor jezelf

Als je gestrest bent, is het verleidelijk om minder goed voor jezelf te zorgen, maar juist dan heb je extra aandacht voor je lichaam en geest nodig.

•  Voldoende slaap helpt je om problemen helderder te bekijken. Probeer op tijd naar bed te gaan en voordat je naar bed gaat iets te doen wat ontspannend voor jou werkt (sporten, een warme douche nemen, meditatie, een kop thee drinken).
• Gezonde voeding zorgt ervoor dat je lichaam beter met stress omgaat. Als we gestrest zijn, zijn we vaak geneigd naar suiker te grijpen en in het algemeen slechter te eten. Probeer bewust te kiezen voor voeding die jou goed laat voelen.
• Beweging helpt spanning los te laten en je hoofd leeg te maken. Laat je gaan in de sportschool, ga een rondje hardlopen of maak een wandeling. Fysiek bezig zijn leidt je af van negatieve gedachten en ook komen er door beweging bepaalde stoffen vrij in de hersenen, zoals serotonine bijvoorbeeld. Deze stof, ook wel het gelukshormoon genoemd, zorgt voor een goede stemming.

 Hoe beter je voor jezelf zorgt, hoe veerkrachtiger je bent in het oplossen van problemen.

7. Accepteer wat je niet kunt veranderen

Soms zijn er situaties waar je geen invloed op hebt. Blijven piekeren over wat buiten je controle ligt, vergroot alleen maar je stress. Vraag jezelf af:

• Heb ik hier controle over?
• Kan ik hier iets aan veranderen?

Oftewel: kan ik deze problemen oplossen? Zo niet, dan is loslaten de enige optie. Richt je energie op wat je wél kunt beïnvloeden.

8. Praat erover

Problemen voelen vaak zwaarder als je ze in je eentje draagt. Door te praten met iemand die je vertrouwt, kun je nieuwe inzichten krijgen en emotionele steun ervaren. Soms helpt het al om je verhaal te delen zonder dat er direct een oplossing hoeft te zijn.

Daarnaast kan een frisse blik van iemand anders helpen om een probleem vanuit een nieuw perspectief te bekijken. Misschien zie je zelf iets over het hoofd wat een ander wel ziet.

9. Blijf in het hier en nu

Veel stress komt voort uit gedachten over de toekomst: Wat als het misgaat? Wat als ik geen oplossing vind? Vaak is het huidige moment minder bedreigend dan je denkt.

Breng jezelf terug naar het nu door:

• Je aandacht te richten op je ademhaling.
• Een handeling met bewuste aandacht doen. Drink bijvoorbeeld een kop thee en gebruik daarbij al je zintuigen
• Je omgeving in je op te nemen en te focussen op wat er nu wél goed gaat.

 Hoe vaker je terugkomt in het nu, hoe minder vat stress en onzekerheid op je hebben.

10. Wees mild voor jezelf

Tot slot: wees vriendelijk voor jezelf. Iedereen heeft momenten van onzekerheid en stress. Het is normaal om af en toe niet te weten wat je moet doen.

• Gun jezelf de tijd om dingen uit te zoeken.
• Wees niet te streng voor jezelf als iets niet meteen lukt.
• Herinner jezelf eraan dat problemen tijdelijk zijn. Alles komt en gaat. Ook dit probleem dat je nu probeert krampachtig op te lossen.
•  Je bent veerkrachtiger dan je denkt.

Conclusie: problemen oplossen begint bij de juiste mindset

Problemen en onzekerheid horen bij het leven, maar je kunt leren er beter mee om te gaan. Door rust te creëren, je gedachten te ordenen, goed voor jezelf te zorgen en stap voor stap te werken aan een eventuele oplossing, wordt het makkelijker om met uitdagingen om te gaan.

Door te accepteren wat er is en je energie te richten op oplossingen in plaats van op weerstand, ervaar je minder stress. Problemen oplossen is een vaardigheid die je kunt trainen, en hoe vaker je ermee oefent, hoe makkelijker het wordt.